Mobilya ve İç Mekan Tasarımı

.

Mobilya ve İç Mekan Tasarımı Alanı

 

Okulumuzdaki Onaylı Programlar ve Dallar : Endüstri Meslek Lisesi - İç Mekan ve Mobilya Teknolojisi

Öğrenci Bulunan Programlar ve Dallar :Endüstri Meslek Lisesi - İç Mekan ve Mobilya Teknolojisi

ÖNSÖZ

Günümüzde mobilya ve iç mekân tasarımı alanında üretim anlayışı, değişen dünyada ve gelişen müşteri istekleri doğrultusunda çok hızlı bir değişim içine girmiştir. Değişik ham ve mamul maddeler, yeni teknolojiler bu değişim ve gelişimin içinde yerlerini almıştır. Ham ve mamul maddeleri işleyebilmek, müşteri memnuniyetini sağlayabilmek ve kaynakları hesaplı harcayabilmek için nitelikli ve eğitimli insanlara ihtiyaç duyulmaktadır. Zamanın değerli, kaynakların çok önemli olduğu günümüzde eğitilmiş insan gücü, göz ardı edilemeyecek kadar önem taşımaktadır.

Mobilya ve iç mekân tasarımı alanı altında; mobilya ve iç mekân ressamlığı, iç mekân ve mobilya teknolojisi, mobilya iskeleti ve döşemesi, mobilya süsleme sanatları ve ahşap doğrama teknolojisi dallarında öğretim programı hazırlanmıştır.

Mobilya ve İç Mekân Tasarımı Alanı Programı, sektör ihtiyaçları göz önünde bulundurularak hazırlanmış geniş kapsamlı bir programdır. Mobilya ve İç Mekân Tasarımı Alanı Programı'nın hazırlanmasında Millî Eğitim Bakanlığında görevli uzman ve alan öğretmenleri, sektör temsilcileri, üniversitelerden alan uzmanları ve meslek elamanları ile iş birliği içinde çalışılmıştır.

Alanın altında aşağıdaki dallarda öğretim programları hazırlanmıştır.

1. Mobilya ve İç Mekân Ressamlığı

2. İç Mekân ve Mobilya Teknolojisi

3. Mobilya Süsleme Sanatları

4. Mobilya İskeleti ve Döşemesi

5. Ahşap Doğrama Teknolojisi

GİRİŞ

Ülkemizde son yıllarda yapılan bütün çalışmalarda Türk ekonomisinin uluslararası rekabet gücünün artırılması ve Avrupa Birliği ile bütünleşmesi hedeflenmiştir. Günümüzde yaşanan hızlı küreselleşme süreci, giderek artan teknolojik yenilikler ve uluslararası pazarlardan pay kapma yarışı, ülkelerin insan kaynaklarını geliştirmeye yönelmesine neden olmuştur.

Mobilya ve iç mekân tasarımı, sağladığı istihdam imkânı, üretim sürecinde yarattığı katma değer ve uluslararası ticaretteki ağırlığı nedeniyle ekonomik kalkınma sürecinde önemli rol oynayan bir sanayi sektörü olmuştur.

Mobilya ve iç mekân tasarımı meslek alanındaki eğitim; günün müşteri isteklerine cevap verebilecek, kaynakları ve zamanı verimli kullanabilecek kendini mesleki gelişimlerin gerisinde bırakmayacak nitelikli insan gücünü yetiştirmek için gelişen eğitim teknolojilerini ve metotlarını kullanarak faaliyetini sürdürmektedir.

Günümüzde meslekler, kendi alt dallarını oluşturup bunları adeta birer bağımsız meslek gibi ortaya koymaktadır. Bu değişimden mobilya ve iç mekân tasarımı alanı da etkilenmiş ve kendi alt dallarını oluşturmuştur.

Mobilya ve iç mekân tasarımı alanında çalışacak orta kademe teknik insan gücü, mesleki yeteneklerin ve yeterliklerinin yanı sıra diğer meslek alanındaki kişilerle sürekli iletişim hâlinde ve grup çalışmasına yatkın kişiler olarak yetiştirilmesi hedeflenmektedir. Mobilya ve iç mekân tasarımı alanı işlevsel değerleri ile mekânların kullanışlılığını artırıp estetik değeriyle yaşadığımız ve çalıştığımız mekânların sıcak, sevimli ve renkli bir ortam hâline gelmesini amaçlar. Bu alanda sanatı ve tekniği birleştiren ürünler ortaya çıkmaktadır.

Türkiye'de bu sektör hızla gelişmekte ve büyümektedir. Ülkemizde küçük ve orta ölçekli işletmeler giderek şirketleşmekte ve bu alanda ciddi miktarda elemana ihtiyaç duyulmaktadır. Son yıllarda büyük ölçekli işletmelerin sayısı artmıştır.

Müşteri ilişkileri, ürün bilgisi, uluslararası ticaret, iş organizasyonu, tasarım, lojistik, danışmanlık, pazarlama ve bilgi/iletişim sistemleri konusunda kişilerin sahip olması gereken mesleki gereklilikler artmakta ve bu gereklilikler ürün ağırlıklı sistemlerden hizmet ağırlıklı sistemlere doğru bir kayma eğilimi göstermektedir.

Mobilya ve İç Mekân Tasarımı Alanı Programı'nda;

1. Mobilya ve iç mekân ressamlığı

2. İç mekân ve mobilya teknolojisi

3. Mobilya süsleme sanatları

4. Mobilya iskeleti ve döşemesi

5. Ahşap doğrama teknolojisi dalları yer almaktadır.

Program geliştirme sürecinin her aşamasında, İŞKUR, esnaf ve sanatkâr odaları, meslek eğitim kurumları, üniversiteler, alanda faaliyet gösteren sektörler vb. kurumlarla iş birliği yapılmıştır. Bu kuruluşların eğitim sorumluları ve çeşitli meslek elemanları ile iletişim kurulmuş ve katkıları sağlanmıştır. Böylelikle sektör beklentileri programa yansıtılmıştır.

Bu doğrultuda mobilya ve iç mekân tasarımı alanı altında yer alan mesleklerde ulusal ve uluslararası düzeyde standartlara uygun, her yaşta ve düzeyde bireye eğitim olanağı sağlayan program hazırlamak hedeflenmiştir.

SEKTÖR

Türk mobilya endüstrisi, çoğu geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi küçük ölçekli işletmelerin ağırlıkta olduğu bir görünümdedir. Özellikle son yıllarda küçük ölçekli işletmelerin yanı sıra orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısı artmaya başlamıştır. Fabrikasyon üretim yapan firma sayısı gün geçtikçe artmaktadır.

Türk mobilya sektörünün mobilyacılığın ülkeye bir sanayi olarak girdiği ilk dönemlerden bugüne büyük gelişmeler kaydettiği yadsınamaz. Ancak bu gelişmeler, mobilya sektöründe sıkıntıları da beraberinde getirmiştir. Artık dünya pazarında var olmayı hedeflemeleri gereken Türk mobilyacıları, sorunlarını aşıp uluslararası pazarların trendini yakalamalıdır. Gelişmiş ülkelerde mimari tasarımlarla birlikte ilerleyen mobilyacılık, tasarımlarda ortaya konan yaratıcılık, malzemenin ulaştığı çeşitlilik ve kullanılan ileri teknoloji ile geleceğin önemli bir imalat sektörüdür. Oturma gruplarından büro mobilyasına; genç odasından dekorasyon eşyalarına kadar çok geniş bir yelpazede binlerce ürüne sahip bu sektör, kalitesi ve ürün çeşidiyle dünya pazarında adından daha çok söz ettirecek potansiyeldedir.

Mobilya üretimi, ülkemizde küçük el sanatları şeklinde başlamıştır. Ancak ahşap veya ahşap esaslı eşyaya duyulan talebin hızlı artışı nedeniyle 18. yüzyılın sonlarında fabrikasyon üretime geçilmiştir. Böylece seri üretimle düşük maliyet, hedeflenen miktar ve kaliteyi gerçekleştirip verimliliği artırmak amaçlanmıştır. Mobilya endüstrisinde geleneksel yöntemlerle çalışan atölye tipi küçük işletmeler ağırlıkta olup 1975 yılından itibaren yaşam alanlarında önemli yapısal değişmeler gerçekleştirilmiştir. Geçmişte ustaların el işçiliğiyle yaptıkları işlemler, artık bilgisayar destekli CNC tezgâhlarında seri hâlde yapılabilir duruma gelmiştir. Ancak bu gelişme, sektördeki küçük ölçekli işletmelerin azaldığı anlamına gelmemektedir. Hâlen sektörün büyük çoğunluğu atölye tipi küçük ölçekli işletmelerden oluşmakta ve geleneksel yöntemlerle üretim yapmaktadır.

Mobilya sektörü sadece mobilya üreticilerini kapsamamaktadır. Yonga levha, lif levha, melamin kaplı levha, kaplama vb. ham madde üreticileri; makine üreticileri; mimarlar; dekoratörler; metal, plastik, ahşap aksesuar üreticileri; yapıştırıcı, tutkal, boya, polyester, cila, sünger vb. gibi kimyasalların imalatçıları; döşemelik deri ve tekstil üreticileri gibi sayısız iş kolu da sektörümüze destek vermektedir.

ÖĞRETİM PROGRAMI İLE İLGİLİ GENEL AÇIKLAMALAR

SEKTÖR: MOBİLYA

ALAN: MOBİLYA VE İÇ MEKÂN TASARIMI

ALANIN TANIMI

Mobilya ve iç mekân tasarımı alanı altında yer alan mobilya iç mekân ressamlığı, iç mekân ve mobilya teknolojisi, mobilya iskeleti ve döşemesi, mobilya süsleme sanatları, ahşap doğrama teknolojisi dallarının yeterliklerini kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretim verilen alandır.

ALANIN AMACI

Mobilya ve iç mekân tasarımı alanı altında yer alan mesleklerde sektörün ihtiyaçları, bilimsel ve teknolojik gelişmeler doğrultusunda gerekli olan mesleki yeterlikleri kazanmış nitelikli meslek elemanları yetiştirmek amaçlanmaktadır.

DAL PROGRAMLARI, TANIMLARI VE AMAÇLARI

1. MOBİLYA VE İÇ MEKÂN RESSAMLIĞI

Tanımı: Mobilya ve iç mekân ressamlığı, meslek elemanının sahip olduğu iç mekân yerleşimlerini planlama ve bilgisayarla çizme yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretimin verildiği daldır.

Amacı: Mobilya ve iç mekân tasarımı alanında mobilya ve iç mekân tasarımı mesleğinin gerektirdiği iç mekân yerleşimlerini planlama ve bilgisayarda çizme yeterliklerine sahip meslek elemanlarının yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

2. İÇ MEKÂN VE MOBİLYA TEKNOLOJİSİ

Tanımı: İç mekân ve mobilya teknolojisi meslek elemanının sahip olduğu, iç mekân ve mobilya elemanlarının üretimini yapma yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretimin verildiği daldır.

Amacı: Mobilya ve iç mekân tasarımı alanında mobilya ve iç mekân teknolojisi mesleğinin gerektirdiği iç mekân ve mobilya elemanlarının üretimi yeterliklerine sahip meslek elemanlarının yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

3. MOBİLYA SÜSLEME SANATLARI

Tanımı: Mobilya süsleme sanatları meslek elemanının sahip olduğu; mobilya süslemelerinden oyma, tornalama ve kakma yapma yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretimin verildiği daldır.

Amacı: Mobilya ve iç mekân tasarımı alanında mobilya süsleme sanatları mesleğinin gerektirdiği oyma, tornalama ve kakma üretim yeterliklerine sahip meslek elemanlarının yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

4. MOBİLYA İSKELETİ VE DÖŞEMESİ

Tanımı: Mobilya iskeleti ve döşemesi meslek elemanının sahip olduğu, mobilya iskeleti ve döşemesi yapma yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretimin verildiği daldır.

Amacı: Mobilya ve iç mekân tasarımı alanında mobilya iskeleti ve döşemesi mesleğinin gerektirdiği mobilya iskeleti ve döşemesi yapma yeterliklerine sahip meslek elemanlarının yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

5. AHŞAP DOĞRAMA TEKNOLOJİSİ

Tanımı: Ahşap doğrama teknolojisi meslek elemanının sahip olduğu, ahşap doğrama üretimi yapma yeterlikleri kazandırmaya yönelik eğitim ve öğretimin verildiği daldır.

Amacı: Mobilya ve iç mekân tasarımı alanında ahşap doğrama teknolojisi mesleğinin gerektirdiği ahşap doğrama üretim yeterliklerine sahip meslek elemanlarının yetiştirilmesi amaçlanmaktadır.

GİRİŞ KOŞULLARI

Öğrencilerin sağlık durumu, mobilya ve iç mekân tasarımı alanı altında yer alan mesleklerin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmalıdır.

İSTİHDAM ALANLARI

Mobilya ve iç mekân tasarımı alanından mezun olan öğrenciler, seçtikleri dalda meslekte kazandıkları yeterlikler doğrultusunda mobilya ve iç mekân tasarımı sektöründe;

1. Mobilya ve iç mekân ressamlığı hizmeti veren ya da bu hizmete ihtiyaç duyan firma, kamu kurum ve kuruluşlarında,

2. İç mekân ve mobilya teknolojisi hizmeti veren ya da bu hizmete ihtiyaç duyan firma, kamu kurum ve kuruluşlarında,

3. Mobilya iskeleti ve döşemesi hizmeti veren ya da bu hizmete ihtiyaç duyan firma, kamu kurum ve kuruluşlarında,

4. Mobilya süsleme sanatları hizmeti veren ya da bu hizmete ihtiyaç duyan firma, kamu kurum ve kuruluşlarında,

5. Ahşap doğramacılık teknolojisi hizmeti veren ya da bu hizmete ihtiyaç duyan firma, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışabilirler.

EĞİTİM-ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

1. Program, mesleki ve teknik eğitim alanında diplomaya götüren ortaöğretim kurumları ile belge ve sertifika programlarının uygulandığı her tür ve derecedeki örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitim-öğretim kurumlarında uygulanmaktadır.

2. Programın uygulanabilmesi için mobilya ve iç mekân tasarımı alanı standart donanımları ve mesleklerin gerektirdiği ekipmanlar sağlanmalıdır.

EĞİTİMCİLER

1. Millî Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarına öğretmen olarak atanacaklardan atamalarına esas olan alanlar ile mezun oldukları yükseköğretim programları ve aylık karşılığı okutacakları derslere ilişkin çizelgeye uygun olanlar görev almalıdır.

2. Programın uygulanmasında gerektiğinde mobilya ve iç mekân tasarımı alanında sektör deneyimi olan usta öğretici ve meslek elamanlarından yararlanılabilir.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Sınıf Geçme ve Sınav Yönetmeliği'ne göre çeşitli ölçme araçları kullanılarak öğrencilerin değerlendirilmesi esastır. Buna göre;

1. Dersin altındaki modüllerin işlenişi sırasında kazandığı (bilgi, beceri ve tavırlar) yeterlikler, ölçme değerlendirme ölçütlerine göre değerlendirilir.

2. Okulda, işletmede ve kendi kendilerine yaptıkları tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilerek öğrencilerin dersteki başarısı belirlenir.

YATAY VE DİKEY GEÇİŞLER

Program; geniş tabanlı ve modüler yapıda düzenlendiğinden Mesleki ve Teknik Eğitim Yönetmeliği çerçevesinde yatay ve dikey geçişlere olanak sağlar.

1. Alan/dalda sertifika, belge ve diplomaya götüren tüm programlar ve dallar arasında geçiş yapılabilir.

2. Diploma almaya hak kazanan öğrenci, mobilya ve iç mekân tasarımı alanının devamı niteliğindeki programların veya bu alana en yakın programların uygulandığı yükseköğretim programlarına devam edebilir.

BELGELENDİRME

1. Mezun olan öğrenciye alanda/dalda diploma verilir.

2. Öğrencinin seçtiği dal ile ilgili aldığı tüm dersler ve modüller diploma ekinde belirtilir.

3. Öğrenciye programdan ayrıldığında veya mezun olduğunda kazandığı yeterlikleri gösteren ve bir yaygın mesleki ve teknik eğitim programı ile aynı yeterlikleri kazanan kişilere eş değer belge verilir.

4. Öğrencinin kazandığı mesleki yeterlikler sertifikaya yönelik belgelendirmelerde değerlendirilir.

EĞİTİM SÜRESİ

1. Alan programının toplam eğitim süresi, 9. sınıftan sonra 3 öğretim yılı olarak planlanmıştır.

2. Eğitim süresinin okul, işletme ve bireysel öğrenme için ayrılmış dağılımı, mobilya ve iç mekân tasarımı alanı haftalık ders çizelgesi, dersler ve modüller ile ilgili açıklamalarda belirtildiği gibi uygulanır.

ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ

Modüler öğretime yönelik olarak ağırlıklı olarak bireysel öğrenme yöntem ve teknikleri uygulanır.

1. Öğretmenler öğrencilere rehberlik eder.

2. Öğrenciler kendi kendine öğrenmeye teşvik edilir.

3. Öğrencilerin aktif olması sağlanır.

4. Öğrenciler araştırmaya yönlendirilir.

5. Öğrenciler kendi kendilerini değerlendirebilir.

6. Öğrencilere yeterlik kazandırmaya yönelik yöntem ve teknikler uygulanır.

İŞ BİRLİĞİ YAPILACAK KURUM VE KURULUŞLAR

Öğrenciler, programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında çevredeki üniversiteler, sivil toplum kuruluşları, mobilya ve iç mekân tasarımı alanında yer alan mobilya iç mekân ressamlığı, iç mekân ve mobilya teknolojisi, mobilya iskeleti ve döşemesi, mobilya süsleme sanatları, ahşap doğrama teknolojisi hizmeti veren firmalar, meslek odaları ve meslek elemanları ile iş birliği yapılarak yönlendirilir.

ÖĞRENCİ KAZANIMLARI

Programın sonunda seçtiği dala/mesleğe yönelik olarak öğrenci;

1. Genel kültüre yönelik bilgi ve becerileri kazanacaktır.

2. Ulusal ve uluslararası iş gücünden beklenen temel yeterlilikleri kazanacaktır.

3. Alanın altında yer alan dallara ait temel yeterliklere sahip olacaktır.

4. Dalın/mesleğin gerektirdiği bilgi ve becerileri kazanacaktır.

5. Dalın/mesleğin gerektirdiği özel mesleki yeterlikleri kazanacaktır.

EĞİTİM ÖĞRETİM FAALİYETLERİ

1. Haftalık ders çizelgesinde yer alan dersler ve bu derslerin altındaki modüllerin içeriğindeki eğitim-öğretim uygulamaları yapılır.

2. Kazandırılacak yeterliklerin özelliklerine göre sektör ile iş birliği yapılarak işbaşında eğitim faaliyetleri gerçekleştirilir.

3. Sektörde oluşan değişim ve gelişmelerin incelenebilmesi amacıyla gezi, gözlem ve inceleme çalışmaları yapılabilir.